Przepisy dotyczące wymogów minimalnych oraz warunków badania wskaźników skrętu stosowanych w żegludze śródlądowej
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Artykuł 1.01
Zakres
Niniejsze przepisy ustanawiają minimalne wymogi techniczne i operacyjne dla wskaźników prędkości zmiany kursu w żegludze śródlądowej oraz warunki zbieżności badania z tymi wymogami minimalnymi.
Artykuł 1.02
Przeznaczenie wskaźnika skrętu
Wskaźnik skrętu przeznaczony jest do wspomagania nawigacji radarowej oraz wskazania stopnia skrętu statku w kierunku lewej lub prawej burty.
Artykuł 1.03
Badanie typu
- Zgodność z minimalnymi wymaganiami w zakresie wskaźników skrętu zgodnie z przepisami rozdziałów 2-4 określa się za pomocą badania typu.
- Jeżeli urządzenie przejdzie badanie typu z wynikiem pozytywnym, służba techniczna wydaje świadectwo badania. Jeżeli urządzenia nie spełniają minimalnych wymagań, wnioskodawca jest powiadamiany na piśmie o przyczynach ich odrzucenia.
Artykuł 1.04
Wniosek o przeprowadzenie badania typu
- Wnioski o badanie dla typu rodzaju wskaźników skrętu należy składać do właściwej służby technicznej.
- Do każdego wniosku należy załączyć następujące dokumenty:
- dwa egzemplarze szczegółowego opisu technicznego;
- dwa kompletne zestawy dokumentacji instalacyjnej i serwisowej
- dwa egzemplarze instrukcji obsługi.
- W drodze badania, wnioskodawca jest zobowiązany do ustalenia bądź zlecenia ustalenia, czy sprzęt radarowy spełnia wymogi minimalne określone w niniejszych przepisach.
Wyniki badania i sprawozdania pomiarowe należy załączyć do wniosku.
Dokumenty te i informacje uzyskane w trakcie badania przechowuje właściwy organ.
Artykuł 1.05
Homologacja typu
- Właściwy organ wydaje homologację typu zgodnie ze sprawozdaniem z badania.
- Każdy właściwy organ lub służby techniczne wyznaczone przez organ właściwy jest uprawniony do wyboru sprzętu z serii produkcyjnych w dowolnym momencie w celu dokonania inspekcji.
Jeżeli inspekcja wykaże wady sprzętu, homologacja typu może zostać cofnięta.
Cofnięcia homologacji typu dokonuje organ, który wydał homologację.
Artykuł 1.06
Oznaczenia sprzętu i numer homologacji typu
1. Każdy komponent sprzętu należy oznaczyć w sposób nieusuwalny nazwą wytwórcy, określeniem handlowym sprzętu, rodzajem sprzętu oraz numerem seryjnym.
2. Numer homologacji typu przyznany przez właściwy organ należy przytwierdzić w sposób nieusuwalny na wyświetlaczu w taki sposób, aby był wyraźnie widoczny po instalacji sprzętu.
Elementy składowe numeru homologacji typu: R-NN-NNN lub e-NN-NNN
R = Ren
e = Unia Europejska
NN = kod kraju homologacji typu, gdzie 01 | = | Niemcy | 19 | = | Rumunia |
02 | = | Francja | 20 | = | Polska |
03 | = | Włochy | 21 | = | Portugalia |
04 | = | Niderlandy | 23 | = | Grecja |
05 | = | Szwecja | 24 | = | Irlandia |
06 | = | Belgia | 25 | = | Chorwacja |
07 | = | Węgry | 26 | = | Słowenia |
08 | = | Republika Czeska | 27 | = | Słowacja |
09 | = | Hiszpania | 29 | = | Estonia |
11 | = | Zjednoczone Królestwo | 32 | = | Łotwa |
12 | = | Austria | 34 | = | Bułgaria |
13 | = | Luksemburg | 36 | = | Litwa |
14 | = | Szwajcaria | 49 | = | Cypr |
17 | = | Finlandia | 50 | = | Malta |
18 | = | Dania | |||
NNN = numer trzycyfrowy, ustalany przez właściwy organ
3. Numeru homologacji typu używa się jedynie w połączeniu z powiązaną z nim homologacją typu.
Wytworzenie i przytwierdzenie numeru homologacji typu leży w zakresie odpowiedzialności wnioskodawcy.
Artykuł 1.07
Deklaracja wytwórcy
Do każdej jednostki sprzętu musi być dołączona deklaracja wytwórcy.
Artykuł 1.08
Zmiany w sprzęcie posiadającym homologację typu
- Wszelkie zmiany wprowadzone do sprzętu posiadającego już homologację typu powodują wycofanie homologacji typu.
O planowanych zmianach należy pisemnie zawiadomić właściwą służbę techniczną. - Właściwy organ decyduje, po konsultacjach ze służbą techniczną, czy homologację typu stosuje się nadal, czy też konieczna jest inspekcja lub nowe badanie typu.
W razie przyznania nowego badania typu przypisuje się mu nowy numer homologacji typu.
Rozdział 2
Ogólne wymogi minimalne dla wskaźników skrętu
Artykuł 2.01
Konstrukcja, projekt
- Wskaźniki skrętu muszą być dostosowane do działania na statkach żeglugi śródlądowej.
- Konstrukcja i projekt sprzętu muszą być zgodne z aktualnymi wymogami dobrych praktyk inżynierskich, zarówno pod względem układów mechanicznych, jak i elektrycznych.
- W razie braku konkretnych przepisów w tym Standardzie, wymogi i metody badania zawarte w normie europejskiej EN 60945 : 2002 stosuje się do źródła energii elektrycznej, bezpieczeństwa, wzajemnych interferencji sprzętu na statku, bezpiecznej odległości kompasu, odporności na wpływy klimatu, wytrzymałości mechanicznej, wpływów otoczenia, emisji dźwięków słyszalnych oraz oznaczeń sprzętu.
Ponadto sprzęt musi spełniać wszelkie wymogi niniejszego załącznika dla temperatur otoczenia pomiędzy 0 °C a 40 °C.
Artykuł 2.02
Emisje uboczne i kompatybilność elektromagnetyczna
- Wymogi ogólne
Wskaźniki skrętu muszą spełniać wymogi dyrektywy 2014/30/UE. - Emisje uboczne
W zakresach częstotliwości 156-165 MHz, 450-470 MHz i 1,53-1,544 GHz, siła pola emisji ubocznych nie może przekraczać wartości 15 μV/m. Podane siły pola stosuje się na odległości testowej 3 metrów od badanego sprzętu.
Artykuł 2.03
Użytkowanie
- Sprzęt nie powinien mieć większej liczby elementów regulacyjnych niż jest to konieczne dla właściwego użytkowania.
Projekt, oznaczenia i manipulacja elementami regulacyjnymi muszą umożliwiać ich proste, jednoznaczne i szybkie użycie.
Ich ułożenie powinno zapobiegać w miarę możliwości błędom użytkownika.
Elementy regulacyjne, które nie są konieczne do normalnego użytkowania, nie mogą być bezpośrednio dostępne. - Wszelkie elementy regulacyjne i wskaźniki muszą być opatrzone symbolami lub oznaczeniami w języku angielskim. Symbole muszą spełniać wymogi zawarte w normie europejskiej EN 60417 : 2002 (symbole graficzne do użytku na sprzęcie elektrycznym).
Wszelkie liczby i litery muszą być wielkości przynajmniej 4 mm. Jeśli może zostać wykazane, że z przyczyn technicznych niemożliwe jest osiągnięcie wielkości 4 mm dla liczb i liter oraz jeśli dla celów operacyjnych mniejsze liczby i litery mogą zostać przyjęte, dozwolone będzie ich zmniejszenie do 3 mm. - Sprzęt musi być zaprojektowany w taki sposób, aby błędy w użytkowaniu nie powodowały jego zawodności.
- Wszelkie funkcje przekraczające wymogi minimalne, jak również możliwości połączeń z innym sprzętem, muszą być zaprojektowane w taki sposób, aby sprzęt spełniał wymogi minimalne w każdych warunkach.
Artykuł 2.04
Instrukcja obsługi
Do każdej jednostki musi być dostarczona szczegółowa instrukcja obsługi. Musi być ona dostępna w językach angielskim, francuskim, niderlandzkim i niemieckim oraz musi zawierać przynajmniej następujące informacje:
- aktywacja i użytkowanie;
- konserwacja i serwis;
- ogólne przepisy bezpieczeństwa.
Artykuł 2.05
Instalacja czujnika
Kierunek instalacji w stosunku do linii stępki powinien być oznaczony na jednostce czujnika wskaźnika skrętu. Należy dostarczyć instrukcje takiej instalacji sprzętu, aby zapewnić największą możliwą obojętność na normalne ruchy statku.
Rozdział 3
Minimalne wymogi operacyjne wskaźników skrętu
Artykuł 3.01
Gotowość operacyjna wskaźnika skrętu
- Od momentu włączenia wskaźnik skrętu musi być w pełni operacyjny w ciągu czterech minut i powinien funkcjonować w wymaganych granicach tolerancji dla precyzji wskazań.
- Sygnał ostrzegawczy powinien informować, że wskaźnik jest włączony. Możliwe musi być jednoczesne obserwowanie i manipulowanie wskaźnikiem.
- Piloty bezprzewodowe nie są dozwolone.
Artykuł 3.02
Wskazania prędkości zmiany kursu
- Prędkość zmiany kursu musi być wskazywana na skali linearnej z punktem zero umieszczonym pośrodku. Możliwe musi być odczytanie kierunku i stopnia prędkości zmiany kursu z niezbędną precyzją. Dozwolone są wyłącznie wskaźniki igłowe oraz tabele słupkowe.
- Skala wskaźnika musi mieć długość przynajmniej 20 cm; może być okrągła lub liniowa.
Skale liniowe mogą mieć wyłącznie położenie poziome. - Wskaźniki wyłącznie cyfrowe nie są dozwolone.
Artykuł 3.03
Zakresy pomiaru
Wskaźniki skrętu mogą być wyposażone przynajmniej w jeden zakres pomiaru. Zalecane są następujące zakresy pomiaru:
30°/minutę
60°/minutę
90°/minutę
180°/minutę
300°/minutę.
Artykuł 3.04
Precyzja wskazywanej prędkości zmiany kursu
Wskazana wartość nie może odbiegać więcej niż o 2 % od końcowej wartości zakresu, względnie więcej niż o 10 % od wartości rzeczywistej. Każdorazowo dopuszcza się wyższą z tych wartości (Patrz: dodatek).
Artykuł 3.05
Czułość
Próg operacyjny musi być mniejszy lub równy zmianie prędkości kątowej odpowiadającej 1 % wartości wskazywanej.
Artykuł 3.06
Monitorowania działania
- Jeśli wskaźnik skrętu nie funkcjonuje w wymaganym zakresie precyzji, musi to zostać wskazane.
- Jeśli używany jest żyroskop, każdy krytyczny spadek stopnia rotacji żyroskopu musi być przez wskaźnik sygnalizowany. Krytyczny spadek stopnia rotacji żyroskopu to taki spadek, który obniża precyzję o 10 %.
Artykuł 3.07
Obojętność na pozostałe normalne ruchy statku
- Kołysanie poprzeczne statku z kątami przechyłu do 10° przy prędkości kątowej do 4° na sekundę nie może powodować błędów pomiarowych przekraczających przewidziane zakresy tolerancji.
- Kołysanie poprzeczne statku z kątami przechyłu do 10° przy prędkości kątowej do 4° na sekundę nie może powodować błędów pomiarowych przekraczających przewidziane zakresy tolerancji.
Artykuł 3.08
Obojętność na pola magnetyczne
Wskaźnik skrętu musi obojętny na pola magnetyczne zazwyczaj występujące na pokładzie statku.
Artykuł 3.09
Wskaźniki urządzeń typu slave
Wskaźniki urządzeń typu slave muszą spełniać wszystkie wymogi odnoszące się do wskaźników skrętu.
Rozdział 4
Minimalne wymogi techniczne wskaźników skrętu
Artykuł 4.01
Użytkowanie
- Wszelkie elementy regulacyjne muszą być ułożone w taki sposób, aby podczas ich użytkowania żadna informacja nie była niewidoczna oraz aby nawigacja radarowa odbywała się bez przeszkód.
- Wszelkie elementy regulacyjne i wskaźniki muszą być wyposażone w oświetlenie nierażące wzroku, dostosowane do warunków oświetleniowych otoczenia i dające się regulować do zera za pomocą odrębnego nastawnika.
- Operowanie elementami regulacyjnymi musi odbywać się w taki sposób, że przesunięcie w prawo lub do góry ma pozytywny skutek dla zmiennej, a przesunięcie w lewo lub w dół — negatywny.
- Jeśli zastosowane zostaną przyciski, musi być możliwe dotykowe ich zlokalizowanie i uruchomienie. Muszą mieć one również wyraźnie wyczuwalny punkt włączania. Jeśli przyciski posiadają wiele funkcji, musi być widoczne, który poziom hierarchiczny jest aktywny.
Artykuł 4.02
Urządzenia amortyzujące
- System czujników powinien być amortyzowany dla wartości krytycznych. Stała amortyzacji (63 % wartości granicznej) nie może przekraczać 0,4 sekundy.
- Wskaźnik musi być amortyzowany dla wartości krytycznych.
Powinien istnieć element regulacyjny służący do dodatkowego zwiększania amortyzacji wskaźnika.
W żadnym razie stała amortyzacji nie może przekroczyć pięciu sekund.
Artykuł 4.03
Podłączanie dodatkowego sprzętu
- Jeśli wskaźnik skrętu może zostać podłączony do wskaźników typu slave lub podobnego sprzętu, sygnał prędkości zmiany kursu musi być dostępny w formie analogowego sygnału elektrycznego. Ponadto wskaźnik skrętu musi posiadać interfejs cyfrowy zgodnie z ust. 2.
Sygnał ten musi być wskazywany przy galwanicznej izolacji od ziemi i ekwiwalencie napięcia analogowego 20 mV/stopień ± 5 % oraz maksymalnym oporze wewnętrznym 100 omów.
Polaryzacja musi być dodatnia, jeśli statek skręca w kierunku prawej burty i ujemna, kiedy skręca w kierunku lewej.
Próg operacyjny nie może przekroczyć 0,3°/minutę.
Błąd zera nie może przekraczać 1°/minutę w temperaturze 0 °C do °C.
Kiedy wskaźnik skrętu jest włączony, a jego czujnik nie jest wystawiony na oddziaływanie ruchu, uboczne napięcie na sygnale wychodzącym mierzone niskozakresowym (low pass) filtrem zakresu pasma (pass band) o częstotliwości 10 Hz nie może przekraczać 10 mV.
Sygnał prędkości zmiany kursu musi być odbierany bez żadnej dodatkowej amortyzacji poza granicami wyznaczonymi w art. 4.02 ust. 1. - Interfejs cyfrowy musi być zaprojektowany według norm europejskich EN 611621 : 2011, EN 61162-2 : 1998 oraz EN 61162-3 : 2014.
- Sprzęt musi być wyposażony w zewnętrzny przycisk alarmowy. Przycisk ten musi być zainstalowany w postaci przerywnika izolacji galwanicznej.
Alarm zewnętrzny powinien być każdorazowo uruchamiany przez zamknięcie kontaktu:- jeśli wskaźnik skrętu jest wyłączony; lub
- jeśli wskaźnik skrętu nie jest w trybie gotowości do działania; lub
- jeśli kontrola funkcji zareagowała na niedopuszczalnie duży błąd (art. 3.06).
Rozdział 5
Warunki i metodologia badania wskaźników skrętu
Artykuł 5.01
Bezpieczeństwo, nośność i kompatybilność elektromagnetyczna
Zasilanie, bezpieczeństwo, interferencje ze sprzętem pokładowym, bezpieczna odległość kompasu, odporność na warunki klimatyczne, wytrzymałość mechaniczna, wpływ na środowisko naturalne oraz emisja słyszalnych dźwięków oraz kompatybilność elektromagnetyczna zostaną poddane badaniu zgodnie z normą europejską EN 60945 : 2002.
Artykuł 5.02
Emisje uboczne
Pomiary emisji ubocznych przeprowadza się zgodnie z normą europejską EN 60945 : 2002 w zakresie częstotliwości 30 do 2000 MHz.
Wymogi art. 2.02 ust. 2 muszą zostać spełnione.
Artykuł 5.03
Procedura badania
- Wskaźniki skrętu bada się w warunkach nominalnych i granicznych. W tym kontekście, aż do obowiązującej wartości granicznej, badaniu poddaje się wpływ napięcia operacyjnego i temperatury otoczenia.
Ponadto za pomocą nadajników radiowych ustala się maksymalne pole magnetyczne w pobliżu wskaźników. - W warunkach opisanych w ust. 1, błędy wskaźnika muszą utrzymywać się w ramach tolerancji wyznaczonych w dodatku.
Wszelkie minimalne wymogi rozdziałów 2-4 muszą zostać spełnione.
- Dokument utworzony 8 grudnia 2021
- Autor dokumentu Igor Szyjan
- Ostatnia modyfikacja 14 grudnia 2021
- Autor modyfikacji Igor Szyjan